’S i ceumnaiche Sgoil Ealain Ghlaschu agus preantas gnìomhachais MG ALBA Choirstaidh NicArtair a tha a’ toirt dhuinn A’ Chùil, sreath ùr a’ tòiseachadh air CBBC ALBA far am bi Choirstaidh, a tha na neach-ealain i fhèin, a’ toirt seachad a cuid eòlais ri luchd-amhairc Gàidhlig òg.
Na h-oileanach aig Sgoil Ealain Ghlaschu, agus ag obair pàirt-ùine ann an gnìomhachas na h-aoigheachd, bha Choirstaidh a’ strì cothrom fhaighinn na sgilean aice bha i a’ togail aig an oilthigh a leasachadh – bha sin ro chiad glasadh.
“Bha mi fhathast a’ cruthachadh ealain fhad ’s a bha mi ag obair ann an taighean-seinnse is taighean bìdh, ach leis nach robh mi a’ cosnadh ach an ìre tuarastail as ìsle, cha robh airgead sam bith agam airson mo chuid ealain a thoirt gu bith. Gu h-obann ge-tà, leis nach robh agam ri uairean fada duilich a dhèanamh aig m’ obair, bha mi a’ cur seachad an ùine saor agam a’ cruthachadh ealain.”
Thuirt i “Ged a bhiodh e air a bhith math an cothrom sin fhaighinn às aonais galar mòr air feadh an t-saoghail, thug e dhomh cothrom ceum a ghabhail air ais agus dèanamh na thogras mi, agus thàinig na cothroman sgoinneil seo air a shàillibh.”
Thàinig Choirstaidh, à Grianaig o thùs, gu saoghal BBC ALBA tron ghlasadh le pròiseact a dh’èirich às an t-suidheachadh, A-staigh, rud a thug guth do luchd na Gàidhlig air feadh na dùthcha.
A’ cleachdadh a’ chothruim gus a cuid ealain a thaisbeanadh, ghlac seo aire luchd-coimiseanaidh BBC ALBA, a bha gu mòr airson Choirstaidh a chur ann an stiùidio beag dhi fhèin, agus ’s ann às a sin a thàinig A’ Chùil.
’S e seo a’ chiad turas aice mar phreasantair TBh agus thuirt i “Bha mi a’ beagan fo uallach an toiseach, ach às dèidh latha no dhà, thòisich rudan a’ tighinn ri chèile agus thòisich mi ag ionnsachadh mar a nì thu gach rud gu ceart, is bha mi ga fhaighinn gu math inntinneach aig deireadh a’ chùis.”
Tron t-sreath, bidh Choirstaidh a’ toirt cothrom don luchd-amhairc na ceistean aca fhèin a thogail mu ealain, agus airson beachd Choirstaidh fhèin fhaighinn a-mach mu na thug spionnadh dhi fhèin o shaoghal an ealain.
“Tha earrann ann a tha a-mach air Frida Kahlo, a’ sealltainn mar a nì thu dealbh dhiot fhèin a-mach às na rudan as prìseile dhut air an t-saoghal, agus earrann eile mu Hilma af Klint, a bha na neach-ealain eas-chruthach, agus mar a dh’fhaodas tu dealbh a tharraing gun phlana a chruthachadh airson do chuid fhaireachdainnean a chur an cèill.”
“Tha sinn cuideachd a’ feuchainn chleasan ùra a-mach – tha earrann againn far a bheil sinn a’ cruthachadh fosailean dhuinn fhèin, agus bidh sinn an uair sin a’ feuchainn ri dealbh a tharraing le aona loidhne leantainneach.”
Tha A’ Chùil a’ toirt an smaoineachaidh a tha air cùl cuid den luchd-ealain as fheàrr? air an t-saoghal gu ìre a tha furasta greimeachadh, a’ toirt air daoine òga rudan ùra fheuchainn nach biodh iad ’s mathaid air fheuchainn ron seo.
“Chan eil ealain cho doirbh sin, ann an dà-rìreabh,” thuirt Choirstaidh, “’s ann mu bhith innleachdail annad fhèin a tha e, agus rudan de sheòrsa sam bith a chruthachadh. Tha rudeigin anns A’ Chùil do gach aois, agus cothroman sgilean ùra ionnsachadh. Tha min dòchas gum faigh clann nach bi a’ faighinn na cothroman sin tric rudeigin às A’ Chùil agus gum bi tlachd mhòr ann dhaibh.
Tha A’ Chùil a’ tòiseachadh Dimàirt 7 Ògmhios aig 16.45 air BBC ALBA, gach seachdain, suas gu 7 Sultain.