Bòrd

Neach a tha fileanta sa Ghàidhlig bho Uibhist a Tuath, chuir Iain air chois Morrison Media ann an 2012, companaidh conaltraidh a bhios a’ tabhann ceanglaichean poblach ro-innleachdail, seirbheisean cùisean poblach agus co-chomhairleachadh trèanaidh sna meadhanan.  Ron sin, bha Iain na neach-naidheachd aig a’ BhBC airson còrr air 20 bliadhna agus bha grunnan dhreuchd le ìomhaigh àrd aige a’ gabhail a-steach a bhith mar neach-naidheachd Na h-Eòrpa, mar am Prìomh Neach-naidheachd Poilitigeach agus mar Neach-naidheachd Albannach.  Tha e air a bhith ag obair air raon de phrògraman Gàidhlig a’ gabhail a-steach Reothart agus Eòrpa. Tha e a’ leantainn air adhart a’ riochdachadh prògram spòrs gach seachdain Spòrs na Seachdain air BBC Radio nan Gàidheal.

Tha fèin-fhiosrachadh neo-ghnìomhach Iain a’ gabhail a-steach deich bliadhna (2013 – 2022) air Bòrd Sabhal Mòr Ostaig agus trì bliadhna mar riochdaire Alba air Bòrd Sheirbheisean Poblach na RA de PRCA, dreuchd a tha e a-nis air a leigeil seachad.

Is e neach-comhairleachaidh neo-cheangailte a thaobh leasachadh seasmhach a tha ann an Calum, neach-acadaimigeach agus sgrìobhadair.  Tha e fileanta sa Ghàidhlig agus is ann às na Hearadh a tha e. Tha e a’ fuireach ann an Glaschu a-nis agus tha mòran dhan obair co-chomhairleachaidh aige, obair sgrìobhaidh agus obair poileasaidh a’ cuimseachadh air a’ cheangal eadar am fearann, cultar, coimhearsnachd agus so-sheasmhachd.

Ann an 2010 stiùir Calum an iar-sgrùdadh reachdail air Achd Ath-leasachadh Lagh an Fhearainn (Alba) 2003 às leth Pàrlamaid na h-Alba.  Bha e na bhall de chomataidh Maoin Fearann na h-Alba ann an 2016 agus bha e air Bòrd Ùghdarras a’ Chlò Hearaich eadar 2008 – 2016.

’S ann à Leòdhas a tha Ceit-Anna agus tha i fileanta sa Ghàidhlig. Cheumnaich i à Oilthigh Dhùn Èideann agus tha i ag obair mar neach-lagh. Tha i ag obair na Tagraiche agus chaidh a gairm chun bhàr Albannach ann an 2012. Mus deach i an sàs na dreuchd mar neach-lagha, bha Ceit-Anna ag obair an lùib rèidio agus telebhisean. Cho math ri bhith ag obair mar Thagraiche, tha i na h-urrasair air carthannas a tha a’ toirt comhairle mu dhàimhean.

Tha Iain Mac a’ Mhaolain fileanta sa Ghàidhlig, agus rugadh agus thogadh e ann an Uibhist a Deas. Tha e a’ fuireach agus ag obair ann an Steòrnabhagh aig an àm a tha an làthair.  Is e neach-cunntais a tha ann mar dhreuchd agus tha e air a bheatha phroifeiseanta a chur seachad ag obair san earrann phoblach, le seirbheis ann an earrannan an Riaghaltais Ionadail, seirbheis nam poileas agus ann an Oilthigh na Gàidhealtachd ’s nan Eilean.  Airson na 27 bliadhna mu dheireadh tha Iain air a bhith ann an dreuchdan aig ìre àrd-mhanaidseadh, an toiseachd co-cheangailte ri Ionmhas ach mu dheireadh ann an dreuchdan nas corporra.  Bha Iain na Cheannard air Colaisde a’ Chaisteil UHI bho 2012 gu 2020 agus bha e air a bhith an sàs ann an dreuchdan riochdachaidh aig ìre Roinneil agus Nàiseanta ann an earrann nan Colaistean agus taobh a-staigh Oilthigh na Gàidhealtachd agus nan Eilean.

Stèidhichte ann an Loch Abar agus an sàs ann an iomadh taobh de cheòl traidiseanta, tha fèin fhiosrachadh aig Ingrid thar còrr air trichead bliadhna de bhith a’ taisbeanadh, a’ teagasg, a’ sgrìobhadh agus a’ clàradh ann an raon nan ealain Ghàidhlig agus tha i aig an àm seo a’ ruith Old Laundry Productions, stiùidio clàraidh agus leubail clàraidh a tha stèidhichte ann an Gleann Fhionnainn.

An cois Ingrid tha fèin-fhiosrachadh a’ tighinn cuideachd a thaobh craoladh agus foghlam, leis gun do fhritheil i mar an stiùiriche-ciùil air prògram suaicheanta BBC ALBA Cèilidh na Bliadhn’ Ùire am measg phrògraman eile fhad ’s a bha i a’ teagasg aig Oilthigh na Gàidhealtachd ’s nan Eilean, Sabhal Mòr Ostaig agus aig an t-Sàr Ionad Nàiseanta Ceòl Traidiseanta. Tha i an-dràsta mar chathraiche air Goireasan Coimhearsnachd Ghleann Fhionnainn SCIO.

Tha Màiri na Ceannard Eadar-amail de Litreachas, Cànain agus Foillseachadh aig Alba Chruthachail. Ron sin, bha i na foillsichear le ùidh shònraichte ann an leabhraichean is stuthan eile do chloinn is òigridh, agus na h-Òraidiche ann am Foillseachadh. Bha i na Manaidsear-stiùiridh den chompanaidh foillseachaidh neo-eisimeilich Barrington Stoke agus bha i ag obair ron sin mar Cheannard air Stòrlann Nàiseanta na Gàidhlig. Tha i cuideachd na stiùiriche de Chuilean Craicte, companaidh coimhearsnachd a tha a’ toirt leabhraichean ùra Gàidhlig do dh’òigridh air feadh Alba, bha i na stiùiriche air Independent Publishers’ Guild agus de ghrunnan chomataidhean eile a tha a’ brosnachadh in-ghabhaltachd ann am foillseachadh ann am Breatainn.

Tha ùidh mhòr aig Màiri ann an craoladh is cultar na Gàidhlig. Tha i air a bhith an sàs ann a bhith a’ lìbhrigeadh dràma, sgeulachdan is eile ann an diofar dhòighean tro na bliadhnaichean mar sgrìobhaiche, chleasaiche is eile, gach cuid tro chraoladh agus beò air beulaibh sluaigh.

Tha Marion air a bhith na h-Àrd-Oifigear de Publishing Scoltand (buidheann malairt agus leasachaidh agus carthannas) bho 2008, le uallaich iomlan airson manaidseadh prògram-obrach na buidhne, iarrtasan maoineachaidh, poileasaidh, am prògram International Publishing Fellowship, agus cuspairean cleachdaidh foillseachaidh. Tha Marion air a bhith ag obair ann an roinn foillseachadh leabhraichean airson còrr is 30 bliadhna, an toiseachd na Foillsichear aig Polygon, a choisinn duais Sunday Times UK Small Publisher of the Year, agus a dh’fhoillsich leabhraichean a bha air geàrr-liosta Booker. Bha i ag obair na h-òraidiche oilthigh air cùrsa ceum Maighistireachd ann am Foillseachadh aig Edinburgh Napier airson sia bliadhna mus do thòisich i le Publishing Scotland ann an 2003 mar Manaidsear Leasachadh Gnìomhachais. Tha Marion cuideachd na ball bùird de Chomhairle nan Leabhraichean (ex-officio), BookSource agus Literature Alliance Scotland a thuilleadh air a bhith na ball Comataidh de Chomataidh Comhairleachaidh Leabharlann aig Sabhal Mòr Ostaig agus na ball de phannal Saltire Society Publisher of the Year. ’S ann à Barraigh a tha Marion bho thùs ach tha i ag obair agus a’ fuireach ann an Dùn Èideann.

Rugadh agus thogadh Rhoda air Eilean Leòdhais agus tha i fileanta sa Ghàidhlig. An dèidh ceumnachadh bho Oilthigh Ghlaschu, thòisich i air cùrsa-beatha ann an craoladh, an dà chuid air sgrion agus mar riochdaire agus lean seo gu Rhoda a bhith na h-àrd bhall ann an sgioba-stiùiridh STV. Mar Cheannard na Gàidhlig aig STV, bha Rhoda an urra ri bhith a’ cruthachadh raon de phrògraman TBh a’ gabhail a-steach Machair, a’ chiad sreath dràma Gàidhlig agus Speaking Our Language, an t-sreath telebhisein a lean air adhart airson ùine agus a bha i a’ riochdachadh agus a’ preasantadh. An dèidh sin, bha i na Stiùiriche air Prògraman-aithris agus bha i na h-Àrd-Riochdaire air grunnan phrògraman a choisinn duaisean, nam measg After Lockerbie a choisinn Bafta son am Prògram-aithris As Fheàrr.

Ann an 2003, chaidh a suidheachadh mar an Comhairliche Sònraichte airson Rùnaire Stàite na h-Alba a bha ann aig an àm sin, Helen Liddell, agus an dèidh sin bha i na comhairliche conaltraidh agus iomairtean agus tha i a-nis aithnichte mar eòlaiche chùisean phoblach san RA. Tha Rhoda an-dràsta na com-pàirtiche aig WA Communications, fear de na buidhnean comhairleachaidh conaltraidh as motha san RA.