SUIRBHIDH MHÒR NA GÀIDHLIG A’ FAIGHNEACHD CIAMAR AS URRAINN DHA NA MEADHANAN CÙIS NA GÀIDHLIG ADHARTACHADH
Thathar air suirbhidh ùr a chur air dòigh mar phàirt de rannsachadh a tha a’ coimhead air a’ bhuaidh a th’ aig na meadhanan Gàidhlig air ionnsachadh a’ chànain.
Tha Suirbhidh Mhòr na Gàidhlig, a chaidh a choimiseanadh le Bòrd na Gàidhlig is MG ALBA, ga cumail le Meriel Young Consulting, buidheann-rannsachaidh a tha stèidhichte ann an Dùn Èideann.
Tha trì ceisteachain ann a tha ag amas air daoine le diofar chomasan anns a’ Ghàidhlig: luchd-labhairt na Gàidhlig, luchd-ionnsachaidh na Gàidhlig agus daoine aig a bheil ùidh ann a bhith ag ionnsachadh na Gàidhlig.
Is urrainn do dhaoine an t-suirbhidh a lìonadh air an làrach-lìn air a shon aig www.thebiggaelicsurvey.co.uk. Cha toir e ach mu chòig mionaidean a lìonadh.
Am measg nan cuspairean anns a’ cheisteachan tha: a’ bhuaidh a th’ aig meadhanan craolaidh mar BBC ALBA agus BBC Radio nan Gàidheal, na stuthan ionnsachaidh Gàidhlig a tha rim faighinn agus cho math ’s a tha iad, agus uireasbhaidhean a dh’fhaodadh a bhith ann a thaobh nan goireasan a tha a’ brosnachadh dhaoine gus Gàidhlig ionnsachadh no gus na sgilean Gàidhlig aca a thoirt air adhart.
Thuirt Meriel Young, bho Meriel Young Consulting: “Chaidh an rannsachadh seo a choimiseanadh le Bòrd na Gàidhlig agus MG ALBA agus cuidichidh e le bhith dealbh cheann-uidhe airson nam meadhanan Gàidhlig sna bliadhnaichean air thoiseach. Tha sinn airson cluinntinn bho fharsaingeachd de luchd-freagairt, bho dhaoine aig a bheil Gàidhlig gu fileanta gu daoine a tha airson an cànan ionnsachadh ach nach eil air tòiseachadh fhathast. Mar as motha de dhaoine a fhreagras na ceisteachain – fireannaich is boireannaich, sean is òg – ’s ann as fheàrr a bhios na toraidhean rannsachaidh againn.”
Thuirt Ceannard Bhòrd na Gàidhlig, Shona NicIllInnein: “Tha Bòrd na Gàidhlig ag iarraidh gum bi tuigse nas fheàrr aige air mar a tha daoine ag ionnsachadh agus a’ cur ris na sgilean Gàidhlig aca. Tha e air leth cudromach airson planadh agus airson leasachadh a’ chànain gu bheil sinn a’ tuigsinn mar a bhios na meadhanan a’ cuideachadh luchd-labhairt agus luchd-ionnsachaidh na Gàidhlig, agus na daoine aig a bheil ùidh ann a bhith ag ionnsachadh, gus cothrom fhaighinn air a’ chànan. Seo a’ chiad turas a chaidh rannsachadh mar seo a dhèanamh agus bheir e cothrom dhuinn tomhas a dhèanamh air dè cho cudromach ’s a tha na meadhanan do bhith adhartachadh na Gàidhlig.”
Thuirt Iseabail Nic an t-Sagairt, Stiùiriche Ro-innleachd is Co-bhanntachd MG ALBA: “Chaidh ar ro-innleachd airson nam meadhanan Gàidhlig, Lèirsinn 2021, fhoillseachadh san Dùbhlachd an-uiridh, is i ag amas air cruth-atharrachadh a thoirt air buaidh nam meadhanan Gàidhlig air ath-nuadhachadh na Gàidhlig. Tha an rannsachadh ùr seo a’ dol gar cuideachadh ann a bhith a’ tuigsinn barrachd mun àite a th’ aig na meadhanan Gàidhlig ann a bhith a’ cur taic ri ionnsachadh agus cleachdadh na Gàidhlig, bhon chreathail chun na h-uaighe, agus tha fadachd oirnn cluinntinn bho luchd-cleachdaidh na Gàidhlig, agus bhuapa-san aig a bheil ùidh ann a bhith ag ionnsachadh a’ chànain, mu na tha a dhìth orra airson na sgilean aca a leasachadh. Tha na meadhanan didseatach ag atharrachadh gu luath, agus feumaidh sinn dèanamh cinnteach gu bheil sinn a’ cur ri ionnsachadh na Gàidhlig, le bhith a’ gabhail brath air na cothroman a tha an cois nan atharrachaidhean sin.”