Tha sreath ùr air BBC ALBA a’ comharrachadh a’ bheartais agus an dualchais a th’ aig bàrdachd Ghàidhlig agus a cuid buntainneas a leanas ris an latha an-diugh.
Anns an t-sreath Dàn, tha dà dhuine dheug a’ leughadh agus a’ bruidhinn mu na dàin a tha cudromach dhaibh agus aig a bheil buaidh orra.
Dh’inns riochdaire Caledonia TV, Ramsay MacMahon: “Tha cumhachd air leth aig bàrdachd. Faodaidh e ar toirt a dh’àiteigin eile, faodaidh e neach no àm sònraichte a chur nar cuimhne agus tha e ag innse dhuinn mu ar n-eachdraidh is an t-saoghal anns a bheil sinn beò.”
“Tha measgachadh math farsaing de na rannan as bòidhche nar cànan thairis air dusan prògram goirid. Bho dhàin èibhinn gu tàlaidhean, bàird ainmeil na Gàidhlig gu feadhainn nach eil buileach cho aithnichte, bho bhàrdachd baile gu seann bhàrdachd a chluinnear tric ga seinn.”
Thèid an t-sreath gu lèir air BBC iPlayer air 24 Giblean. Às dèidh sin bidh gach prògram air BBC ALBA gach là aig 7.55f bho Dhiluain gu Diardaoin a’ tòiseachadh 26 Giblean.
Bidh an t-sreath cuideachd ri fhaicinn air YouTube BBC ALBA agus tionndadh dà chànanach den bhàrdachd ann an Gàidhlig agus Beurla air làrach-lìn a’ BhBC – theirigibh gu bbc.co.uk/alba
Clàr
Diluain, 26 Giblean – Ep 1: Tha Pàdraig MacAoidh à Eilean Leòdhais na bhàrd agus oide ann an litreachas na Beurla aig Oilthigh Chill Rìmhinn. Tha e na eòlaiche air litreachas Albannach agus Èireannach bho 1800 air adhart, agus gu sònraichte a thaobh litreachas na Gàidhlig. Bidh e a’ sgrùdadh agus ag aithris “Tha Thu air Aigeann M’ Inntinn” le Iain Chrichton Mac a’ Ghobhainn.
Dimàirt, 27 Giblean – Ep 2: Bidh Eilidh NicCarmaig, bhon chòmhlan SIAN a’ bruidhinn air agus ag aithris an dàin “Thig Trì Nithean Gun Iarraidh” a chaidh a dhèanamh o chionn 300 bliadhna le Nighean Fhir na Rèilig. Tha i a’ bruidhinn air mar a tha na teachdaireachdan mu spèis agus misneachd do bhoireannaich a th’ anns an dàn a cheart cho chudromach an-diugh.
Diciadain, 28 Giblean – Ep 3: Bruidhnidh Ross Christie mu mar a thàinig e tarsainn air obair a’ bhàna-bhàird Catriona NicIlleBhàin Ghrannd às an Òban, tè nach eil cho aithnichte. Bidh e ag aithris “Blàith-Fhleasg o Mhòd nam Maca-Meamna” agus ag innse mu mar a tha bàrdachd air a bhogadh anns a’ Ghàidhlig.
Diardaoin , 29 Giblean – Ep 4: Bidh Màiri NicLeòid a’ bruidhinn mu mar a dh’fhaodas bàrdachd do thoirt air ais ann an tìm. Bidh i ag aithris an dàin “An t-Seann Dachaigh” le Ealasaid Shutharlanach (Lizzie a’ Ghlinne) às an Eilean Sgitheanach a tha ga toirt air ais gu bhith na leanabh anns an Eilean Sgitheanach agus a cuimhneachain air lampaichean-ola agus teintean monaidh anns na taighean.
Diluain 3 Cèitean – Ep 5: Bidh Catriona Mhoireach, craoladair, sgrìobhadair agus cathraiche Comhairle nan Leabhraichean, a’ bruidhinn mu mar a dh’fhaodas bàrdachd cuimhneachan air duine a dhùsgadh. Bidh i ag aithris “An Luchag ’s an Cat” a tha a’ toirt cuimhne a h-ogha nach maireann dhi. Tha cuimhne làidir aice air ag aithris an dàin na bhalach òg aig a’ Mhòd.
Dimàirt, 4 Cèitean – Ep 6: Bidh Màrtainn MacGriogair, àrd-oide Eachdraidh aig Oilthigh Glaschu, a’ bruidhinn air luach bàrdachd mar thus eachdraidheil do dhaoine dhe leithid. Tha e a’ leughadh “Griogal Cridhe” a tha na caoidh agus tàladh le Mòr Chaimbeul, a dh’innseas tòrr dhuinn mu ùpraid nan cinnidhean anns a’ Ghàidhealtachd anns na 1500an.
Diciadain, 5 Cèitean – Ep 7: Bruidhnidh Iain MacChoinnich mun cheangal eadar bàrdachd agus àite is e a’ leughadh “Air Mòinteach Shuardail” le Ruaraidh MacThòmais. Tha an dà chuid Eilean Leòdhais agus Ameireaga a Deas a’ nochdadh anns an dàn, agus Iain a’ mìneachadh a’ cheangail eatorra.
Diardaoin, 6 Cèitean – Ep 8: Leughaidh Linda NicLeòid an dàn “Mar Chuimhneachan air Mo Mhac Ghràdhach” a chaidh a dhèanamh Mòrag Sheumais Bhàin à Uibhist a Tuath (Mòrag Dhòmhnallach, bàrd a bha càirdeach ri Linda na sinnsireachd) an dèidh dhi mac a chall. Bruidhnidh Linda mun t-solas a fhuair a’ bhàrd bho bhith a’ dèanamh na bàrdachd sin.
Diluain, 10 Cèitean – Ep 9: Rugadh Ruairidh Iain MacLeòid, a’ Mhorair Mhinginis QC, a tha na neach-lagha Albannach anns an Eilean Sgitheanach. Bidh e ag aithris an dàin “Òran Mòr MhicLeòid.” Bidh e a’ bruidhinn mu àm ann an eachdraidh a tha a’ nochdadh anns an dàn nuair a bha seann thraidiseanan nan cinnidhean a’ crìonadh agus an ath ghinealach de chinn-chinnidhean a’ gabhail thairis.
Dimàirt, 11 Cèitean – Ep 10: Do Melina Maclean, tha an dàn “Ban-Ghàidheal” le Somhairle MacGill-Eain a’ bualadh oirre aig iomadh ìre. Bidh i ag aithris an dàin agus a’ bruidhinn mu mar a tha i a’ faireachdainn ceangal ri ìomhaigh bhoireannach a’ giùlan clèibh feamad mar a rinn na sinnsirean aice.
Diciadain, 12 Cèitean – Ep 11: Bidh Rosemary Ward, Stiùiriche Phrògraman aig Urras Leabhraichean na h-Alba, a’ bruidhinn mun tarraing làidir a dh’fhaodadh a bhith aig dàn air neach. Bidh i ag aithris bàrdachd Dhòmhnall Dhòmhnallaich mu dheidhinn Uibhist “Còmhradh an Eilthirich ris an Stuaidh” agus ag innse mun chianalas tha e a’ fàgail oirre.
Diardaoin, 13 Cèitean – Ep 12: Bidh Eòghainn MacEanruig, ceòladair a tha stèidhte ann an Glaschu agus a tha a’ cluich don chòmhlan Mànran a’ bruidhinn mun togail a gheibhear à bàrdachd. Bidh e ag aithris “Do dh’ Arm Rìgh Sheumais” le Sìleas na Ceapaich agus a’ cur thairis gum faod gairm togarrach a’ bhàird agus a liut airson bheachdan làidir a chur an cèill a bhith gu math feumail dhuinn anns an latha an-diugh.
